طهمورث جوانبخت، مدیرعامل شرکت مجتمع فولاد خراسان در گفت‌وگو با «فلزات آنلاین»: فولاد خراسان؛ نگين درخشان در شرق کشور/ توليد ۲٫۵ ميليون تن کنسانتره در طرح توسعه

در حال حاضر توليد فولاد در ايران، از وضعيت قابل قبولی برخوردار است و کشور ما به دنبال عملکرد خوب شرکت‌های بزرگ فولادی، در ميان ۱۰ توليدکننده برتر اين فلز پراهميت و پرکاربرد قرار گرفته است. يکي از اين شرکت‌ها، مجتمع فولاد خراسان است که به عنوان قطب توليد فولاد در شرق کشور شناخته شده و انواع محصولات فولادی اعم از گندله، آهن اسفنجی، شمش و ميلگرد در اين مجتمع عظيم صنعتی توليد می‌شود. اين شرکت از عملکرد مناسبی در سال گذشته برخوردار بوده و سهم ۵ درصدی از کل توليد ميلگرد، سهم ۴ درصدی از کل توليد شمش، سهم ۳ درصدی از کل توليد آهن اسفنجی و همچنين سهم ۳ درصدی از کل توليد گندله کشور را به خود اختصاص داد. ضمن اينکه شرکت مجتمع فولاد خراسان موفق به ثبت رکوردهای پياپي در سه ماهه ابتدايی امسال شده و به دنبال تحقق رشد توليد و ادامه روند موفق و روبه‌رشد خود در سال جاری است. به همين علت، خبرنگار پايگاه خبری و تحليلی «فلزات آنلاين» گفت‌وگويی با طهمورث جوانبخت، مديرعامل شرکت مجتمع فولاد خراسان تدارک ديده است که متن کامل آن را در ادامه خواهيد خواند:

در خصوص عملکرد شرکت مجتمع فولاد خراسان طی سه ماهه ابتدايی امسال توضيحاتی ارائه بفرماييد.

تلاشگران و فولادمردان مجتمع فولاد خراسان در نواحی مختلف شرکت، موفق به ثبت رکوردهای قابل توجهی طی سه ماهه ابتدایی سال جاری شده‌اند. در پایان بهار امسال، ما موفق به تولید ۵۰۹ هزار و ۶۴۲ تن گندله شدیم که این میزان، بیان‌گر افزایش ۲٫۸۳ درصدی نسبت به مدت مشابه سال پیش (۴۹۵ هزار و ۶۱۲ تن) است. در این مدت، ۳۷۲ هزار و ۴۴۷ تن آهن اسفنجی در مجتمع تولید شده که با افزایش ۸٫۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل (۳۴۳ هزار و ۵۸۴ تن) همراه بوده است. تولید شمش فولاد خراسان طی سه ماهه ابتدایی امسال، ۲۷۷ هزار و ۵۱۲ تن بوده که حاکی از افزایش ۵٫۱ درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۱ (۲۶۴ هزار و ۴۶ تن) است. همچنین در بهار امسال توانستیم ۱۵۷ هزار و ۲۲۴ تن انواع محصولات سبک ساختمانی تولید کنیم. مجموع تولید شرکت مجتمع فولاد خراسان در پایان سه ماهه ابتدایی سال جاری، به یک میلیون و ۳۱۶ هزار و ۸۲۵ تن رسید که با افزایش ۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۱ (یک میلیون و ۲۶۴ هزار و ۸۳۹ تن) همراه بوده است؛ ضمن اینکه به درآمد حاصل از فروش ۲۶ هزار و ۸۱۰ میلیارد و  ۸۸۱ میلیون ریال طی این مدت دست پیدا کردیم.

در ارتباط با اهم اقدامات انجام‌شده و موفقيت‌های اخير به‌دست آمده مجتمع توضيحاتی ارائه بفرماييد.

آغاز پروژه تکمیل شبکه فاضلاب شهری و احداث تصفیه‌خانه پساب نیشابور جهت تامین آب مورد نیاز مجتمع با سرمایه‌گذاری بالغ بر ۱۰ هزار میلیارد ریال، یکی از مهم‌ترین اقدامات مجموعه در سال پیش بوده است؛ ضمن اینکه فولاد خراسان، نقش پررنگی در پروژه انتقال آب خلیج فارس به شرق کشور دارد و سرمایه‌گذاری بیش از ۲۰ هزار میلیارد ریال در این زمینه داشته است. شایان ذکراست ما به موفقیت‌های فراوانی دست یافتیم که از جمله آن‌ها می‌توان به آغاز صادرات محصولات مجتمع به اروپا، تولید و عرضه میلگرد آج ۵۰۰ (مرکب)، اجرای موفقیت‌آمیز تعمیرات اساسی ترانس ۱۶۵ مگاوات واحد فولادسازی، ساخت تجهیز تست کاربردی قابل حمل برای بررسی و عیب‌یابی آنلاین نمایشگرها، کابل‌ها و دتکتورهای مجموعه سطح‌سنج‌های رادیو ایزوتوپی واحد ریخته‌گری، نصب و راه‌اندازی دومین ماشین حمل پاتیل در فولادسازی شماره ۲ و  دیفتراست واحد اکسیژن اشاره کرد. در سال گذشته، هفت تفاهم‌نامه همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان منعقد کردیم و همچنین نسبت به ایجاد دفتر ارتباط صنعت با دانشگاه‌ها و مراکز دانش‌بنیان اقدام شد. در سال ۱۴۰۱، همچنین به عنوان صادرکننده برتر استانی برای هفتمین سال پیاپی معرفی شده و موفق به کسب عنوان واحد نمونه صنعتی استان خراسان رضوی، کسب تندیس سیمین دو ستاره جایزه ملی مدیریت انرژی، کسب گواهینامه C1 در جایزه ارتقای فرایندهای منابع انسانی (مدل ۳۴۰۰۰) و کسب تندیس بلورین دو ستاره از پنجمین دوره جایزه ملی تعالی نگهداری و مدیریت دارایی ایران شدیم. ضمن اینکه ۹ طرح از ۱۱ طرح ارسالی شرکت به جشنواره ملی امتنان، به عنوان طرح‌های نمونه برگزیده شده و هشت گواهینامه مدیریتی و سه گواهینامه استاندارد محصول به همراه گواهینامه تایید صلاحیت آزمایشگاه‌های شرکت تمدید شد.

ارزيابی شما از جايگاه شرکت مجتمع فولاد خراسان در صنعت فولاد کشور چيست؟

شرکت مجتمع فولاد خراسان به عنوان بزرگ‌ترین قطب تولید فولاد در شرق کشور شناخته می‌شود که از خطوط تولید گندله، آهن اسفنجی، شمش و میلگرد برخوردار است. میزان تولید میلگرد در واحدهای فولادی کشور در سال گذشته، ۱۰ میلیون و ۳۹۰ هزار تن بود که از این میزان، سهم ۵ درصدی برابر با ۴۸۳ هزار و ۸۲۹ تن به فولاد خراسان تعلق گرفت. همچنین در سال ۱۴۰۱، ۱۸ میلیون و ۷۴۳ هزار تن شمش در کشور تولید شد که فولاد خراسان با تولید ۷۶۹ هزار و ۸۴۳ تن، سهم ۴ درصدی از تولید این محصول را به خود اختصاص داد. همچنین در سال پیش، ۳۱ میلیون و ۷۳۰ هزار تن آهن اسفنجی توسط شرکت‌های فولادی تولید شد که ۹۶۷ هزار و ۹۳۳ تن (۳ درصد) آن به فولاد خراسان تعلق گرفت. در سالی که گذشت، ۵۴ میلیون و ۳۲۰ هزار تن گندله در داخل تولید شد که سهم فولاد خراسان از این میزان، یک میلیون و ۵۰۸ هزار و ۵۸۰ تن (۳ درصد) بود. در این میان باید به این مهم اشاره کنیم که در سال ۱۴۰۱ به جز ناحیه گندله‌سازی، در سه ناحیه دیگر مجتمع یعنی نورد، فولادسازی و احیا مستقیم، با افت ناچیز تولید نسبت به سال ۱۴۰۰ مواجه بودیم که علت اصلی آن، ناشی از محدودیت‌های تامین انرژی یعنی تامین برق در تابستان و تامین گاز در زمستان بوده است.

مجتمع فولاد خراسان چه تمهيداتی جهت مديريت ريسک‌های موجود همچون قطعی برق و گاز انديشيده است؟

چهار ریسک عمده‌ای که در حال حاضر با آن مواجه هستیم، شامل ریسک قیمت نهاده‌های تولیدی، ریسک تامین ارز و نوسانات نرخ آن، ریسک تجاری و ریسک امنیت اطلاعات است. نوسانات قیمت مواد اولیه همچون سنگ‌آهن، الکترود، قراضه و مواد افزودنی در بازارهای داخلی و بین‌المللی، یکی از مهم‌ترین ریسک‌های موجود برای تمامی تولیدکنندگان فولاد کشور است. به همین منظور ما تسریع در راه‌اندازی کارخانه تولید کنسانتره و هم چنین    بهینه‌سازی مصرف الکترود را در دستور کار خود قرار داده‌ایم. همچنین در راستای تامین زیرساخت‌های مورد نیاز، اقدام به بررسی طرح‌های سرمایه‌گذاری، پروژه احداث نیروگاه گازی ۳۰۰ مگا واتی جهت تامین برق مورد نیاز مجتمع در روزهای گرم سال کرده‌ایم. با توجه به افزایش حجم خریدهای خارجی و از آنجایی که بخشی از مخارج تجهیزات و ماشین‌آلات مورد نیاز جهت راه‌اندازی کارخانه تولید کنسانتره ارزی است، افزایش صادرات بیلت و محصولات سبک ساختمانی جهت تامین ارز کافی را در دستور کار داریم؛ البته امیدواریم نرخ ارز به یک ثبات نسبی برسد و محدودیت‌های صادراتی همچون رفع تعهد ارزی نیز مرتفع شود. در حال حاضر با توجه به شرایط تحریم‌های ظالمانه ای  که کشور در آن قرار گرفته است، وصول و انتقال درآمدهای صادراتی و همچنین نوسان قیمت در بازارهای جهانی، به یکی از ریسک‌های عمده شرکت تبدیل شده که با تلاش مضاعف وراه کارهای مناسبت توانستیم  ریسک مذکور را به حداقل برسانیم. به منظور افزایش امنیت و کاهش تهدیدات و ریسک‌ها و جلوگیری از حملات احتمالی سایبری، از بین رفتن اطلاعات و…، نسبت به استقرار سیستم مدیریت امنیت اطلاعات (ISMS) بر اساس استاندارد ISO27001 اقدام کرده‌ایم. در همین راستا، تکنولوژی VDI) Virtual Desktop Infrastructure) را با هدف افزایش امنیت، کاهش هزینه‌های نگهداری، کاهش برق مصرفی، حذف نرم‌افزارهای Crack و ایجاد بستری جهت استقرار سیستم مرکز عملیات (SOC) در مجتمع به‌کار گرفته‌ایم. در مجموع تمام تلاش ما این است که ریسک‌ها و چالش‌های موجود را به حداقل برسانیم تا بتوانیم به مسیر روبه‌رشد خود در سال جاری ادامه دهیم.

اين مجتمع چه اقداماتی در راستای حفظ محيط زيست و ايفای مسئوليت‌های اجتماعي انجام داده است؟

شرکت مجتمع فولاد خراسان به عنوان یکی از شرکت‌های فولادی برجسته کشور، همواره به دنبال حفظ محیط زیست پیرامون خود و کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی موجود در تولید فولاد بوده است. از جمله اقدامات مجتمع در این زمینه می‌توان به سرویس‌کاری مداوم غبارگیرها در واحدهای تولید گندله و آهن اسفنجی، تعویض بگ‌فیلترهای سیستم تصفیه دود و غبار در واحد فولادسازی، تفکیک ضایعات نسوز در مبدا و جمع‌آوری آن‌ها برای فروش و بازیافت، تکمیل فاز ۲ انبار فولادسازی در راستای کاهش انتشار غبار، احداث حوضچه در انتهای کانال جمع‌آوری کننده روغن، نصب استراکچر و پوشش ایستگاه‌های پمپاژ کولینگ تاورها در فولادسازی ۱ و ۲، طراحی، ساخت، نصب و راه‌اندازی غبارگیر تر بر روی نوارهای خط احیا مستقیم، تعویض آجر نسوزهای کوره پیش‌گرم نورد به منظور افزایش بازدهی و کاهش مصرف انرژی، نصب و راه‌اندازی غبارگیر ریمیت پایل در خط احیا مستقیم، توسعه ۲٫۵ هکتار فضای سبز مجتمع، راه‌اندازی حوضچه ۳۶۰ هزار مترمکعبی به منظور جمع‌آوری آب‌های سطحی و مدیریت منابع آبی و کاهش برداشت از ذخایر آبی زیرزمینی و تفکیک زباله‌ها و مدیریت پسماند اشاره کرد. در راستای اجرای مسئولیت‌های اجتماعی نیز شرکت مجتمع فولاد خراسان، همواره یکی از شرکت‌های متعهد و پیشروی فولادی کشور در این حوزه بوده و اقداماتی نظیر کمک به تامین تسهیلات خود اشتغالی در شهرستان نیشابور، راه‌اندازی پویش مهر هم‌دلی، انعقاد قرارداد با مراکز درمانی جهت معاینه و آزمایش‌های پزشکی ادواری پرسنل، حمایت‌های مالی از ورزشکاران شهرستان نیشابور و حضور موثر در برگزاری مناسبت‌های مذهبی انجام داده است. در این میان از اقدامات شرکت مجتمع فولاد خراسان در راستای تکریم سرمایه‌های انسانی مجموعه نیز نباید غافل شد که شامل استقرار نظام برنامه‌ریزی استراتژیک منابع انسانی، استقرار سیستم مدیریت دانش، ارتقای سطح سلامت کارکنان و ارتقای سطح رضایت کارکنان است که افزایش بهره‌وری سرمایه انسانی را به همراه داشته است.

شرکت مجتمع فولاد خراسان چه طرح‌های توسعه‌ای را در دست اقدام دارد؟

فولاد خراسان به منظور توسعه ظرفیت و تکمیل زنجیره تولید و چرخه تامین مواد اولیه، افزایش ارزش افزوده و کاهش مخاطرات تولید، پروژه تولید کنسانتره با ظرفیت دو میلیون و ۵۰۰ هزار تن در سال در محل معادن شهرستان سنگان از طریق شرکت تهیه و تولید مواد معدنی شرق خراسان را در دست اجرا دارد. عملیات اجرایی این پروژه به صورت قرارداد (EPC) به کنسرسیومی متشکل از شرکت‌‎های ایرتیک و کیسون واگذار شده و مبلغ ارزی قرارداد، ۷۱ میلیون یورو و مبلغ ریالی آن، ۹،۰۰۰ میلیارد ریال است. در حال حاضر این پروژه از پیشرفت ۲۹٫۳۲ درصدی برخوردار بوده و مطابق با آخرین برنامه زمان‌بندی شده، در اواخر ۱۴۰۳ به بهره‌برداری خواهد رسید. طرح احداث، بهره‌برداری و نگهداری از تاسیسات فاضلاب نیشابور به روش بیع متقابل شامل تامین مالی، طراحی و مهندسی تکمیلی، تدارک و تامین و حمل مصالح و تجهیزات به محل اجرای پروژه و تاسیسات، نصب، آزمایش، راه‌اندازی، بهره‌برداری و نگهداری و تعمیر تاسیسات به ظرفیت ۴۰ هزار متر مکعب در شبانه‌روز و ۲۸۰ کیلومتر شبکه جمع‌آوری (اصلی و فرعی) و خط انتقال و نصب ۵۰ هزار فقره انشعاب فاضلاب در اقطار مختلف و بهره‌برداری و نگهداری کل طرح در ازای واگذاری امتیاز استفاده از پساب فاضلاب تصفیه‌شده خروجی از تاسیسات، برای یک دوره ۲۵ ساله در دستور کار شرکت قرار گرفته است. مبلغ کل سرمایه‌گذاری طرح ۱۱ هزار میلیارد ریال پیش‌بینی شده و مراحل اجرایی پروژه طی سال جاری آغاز شده است.